دام نقدینگی چیست؟ چه زمانی اتفاق می افتد؟ راه های پیشگیری از آن چیست؟ در این مقاله مثال هایی از دام نقدینگی در کشور های مختلف و نحوه مقاله با آن را برای شما آورده ایم. اما در ابتدا به تعریف دام نقدینگی پرداخته ایم و سپس نحوه شکل گیری آن را توضیح داده ایم. از تاریخچه آن برای شما سخت گفته ایم . در نهایت نیز راه های مقابله با دام نقدینگی را توضیح داده ایم. پس با بیلان مهر تا انتها یاین مقاله علمی همراه باشید. ( شرکت حسابداری بیلان مهر ارائه دهنده خدمات مالی در اصفهان )
دام نقدینگی (فهرست مطالب)
دام نقدینگی چیست؟
با وجود نرخ کم سود های بانکی سیاست های پولی ناکارآمد میشود. در این زمان مردم می خواهند به جای هزینه کردن در صنعت یا خرید اموال ، پول نقد را نزد خود نگه دارند. در این شرایط مردم سعی می کنند که سرمایه خود را برای به حداقل رساندن ضرر ناشی از افزایش نرخ بهره به صورت راکد نگه دارند. این وضعیت در شرایط رکود اقتصادی ایجاد می شود. تزریق پول توسط بانک مرکزی در از بین بردن دام نقدینگی بی تاثیر است.
نشانه های دام نقدینگی چیست؟
- نرخ های بسیار کم بهره
- تورم پایین
- رشد اقتصادی آهسته / منفی
- اولویت صرفه جویی به جای هزینه و سرمایه گذاری
- سیاست های پولی در افزایش تقاضا ناکارآمد می شوند
راه حل برای تله نقدینگی چیست؟
نظریه پرداز مدرن پولی ( جان مینارد کینز ) معتقد است ما باید نرخ تورم بالاتری را هدف قرار دهیم. انتظارات تورمی را افزایش دهیم. عرضه پول را افزایش دهیم. در صورت لزوم مستقیم قرار دادن پول در دست خانوارها هم میتواند انجام شود.
اقتصاددانان معتقدند که بانک های مرکزی برای افزایش عرضه پول باید از تسکین کمی استفاده کنند. در صورت لزوم اوراق قرضه و دارایی را برای کاهش بازده اوراق مشارکت و شرکت ها خریداری کنند.
تاریخچه دام نقدینگی
جان مینارد کینز، در نظریه عمومی خود در سال ۱۹۳۶ چنین می‌نویسد:
«این احتمال وجود دارد که که پس از آنکه نرخ بهره به یک سطح معین کاهش یافته باشد. نقدینگی ممکن است که به طور کامل مطلق شود. به این معنا که تقریبا همه ترجیح می‌دهند که پول نقد نگه داری کنند. اما در حالی که ممکن است این مورد محدودکننده در آینده اهمیت پیدا کند من هیچ کدام از آنرا تاکنون نمی‌دانم»
جان هیکس اقتصاددان انگلیسی :
«دام نقدینگی ممکن است به عنوان وضعیتی تعریف شود که در آن سیاست‌های پولی متعارف غیر فعال شده باشند. زیرا نرخ بهره در صفر یا نزدیک به صفر است. تزریق پول توسط بانک مرکزی هیچ تاثیری ندارد. زیرا همه افراد پول نقد را نگه داری می‌کنند»
در دام نقدینگی مردم بین اوراق قرضه و وجه نقد بی‌تفاوت هستند. زیرا نرخ بهره هر دو ابزار مالی با هم برابر هستند. سود نقدی صفر است و بهره اوراق قرضه نزدیک صفر است. از این
رو بانک مرکزی دیگر نمی‌تواند نرخ بهره را تحت تاثیر قرار دهد.
نمونه ای از تله های نقدینگی
- افسردگی بزرگ ۱۹۲۹-۱۹۳۳
- ژاپن در دهه ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰
- انگلیس ، اتحادیه اروپا ، ایالات متحده – ۲۰۰۹-۱۵
- دام نقدینگی بین ۱۵-۱۵ ۲۰۰۹
رشد عرضه پول در دام نقدینگی
ویژگی یک دام نقدینگی این است که افزایش عرضه پول تأثیر کمی در افزایش تقاضا دارد. یک دلیل این است که افزایش عرضه پول هیچ تاثیری در کاهش نرخ بهره ندارد. هنگامی که نرخ بهره ۰.۵٪ است و افزایش بیشتر در عرضه پول وجود دارد ، تقاضای نگه داشتن پول به صورت نقد به جای سرمایه گذاری در اوراق بهادار کاملاً منطقی است. این بدان معنی است که تلاش برای افزایش عرضه پول در دام نقدینگی باعث تحریک فعالیت های اقتصادی نمی شود. زیرا مردم فقط پول نقد بیشتری را ذخیره می کنند.
نظریه پولی مدرن
نظریه پولی مدرن (MMT) استدلال می کند که در یک دام نقدینگی ، سیاست مالی توسعه انبساطی می تواند با افزایش عرضه پول تأمین شود و وام دولت نیازی نیست. تا زمانی که تورم در یک هدف قابل قبول باقی بماند ، دولت می تواند برای تامین هزینه ها پول چاپ کند.
سیاست های غلبه بر این مشکل
سیاست برای ایجاد پول و کاهش بازده اوراق قرضه دولتی و شرکت ها
به جای خرید دارایی از بانکها ، پول مستقیماً به مردم داده می شود.
لازم است دولت سرمایه گذاری مستقیم در اقتصاد را دنبال کند. به عنوان مثال ، ساختن طرح های کار عمومی باعث ایجاد تقاضا و بازگشت منابع بلا استفاده به گردش دایره ای می شود.
منبع : liquidity-trap