مرخصی کار و شرایط آن یکی از محبوب ترین موضوعات برای کارمندان است. یک کارمند پس از گذشت مدتی از کار و احساس خستگی در خود نیاز به استراحت پیدا میکند. البته نه فقط برای استراحت و تفریح بلکه برای اهداف دیگری نیز استفاده میشود. انواع مرخصی در قانون کار به مواد مختلفی استناد میشود. از نوع استحقاقی گرفته تا ازدواج یا نوع اجباری آن. اینکه در سال یک کارگر چند روز حق مرخص شدن دارد یکی از پرتکرارترین سوالات است.
ما قصد داریم در این مقاله تمامی انواع آن را برای شما شرح دهیم. همچنین پاسخگوی تمامی سوالات شما در مورد مرخصی کار باشیم. پس با شرکت حسابداری بیلان مهر همراه باشید. ( بیلان مهر ارائه دهنده خدمات قوانین کار و تامین اجتماعی در اصفهان میباشد. )
انواع مرخصی (فهرست مطالب)
نحوه محاسبه مرخصی در قانون کار
مرخصی حقی است که برای یک کارگر یا کارمند طبق قانون در نظر گرفته شده است. بر این اساس یک کارمند میتواند در روز های غیر تعطیل در محل کار خود حضور نیابد. البته گرفتن آن دارای شرایط خاصی است. انواع و اقسام مختلفی از آن وجود دارد. و گرفتن آن نیز مشروط به تایید کارفرما میباشد. نحوه محاسبه در قانون کار در شرایط مختلف فرق دارد. تک تک شرایط و انواع آن را برای شما آماده کرده ایم. اگر موارد زیر را مطالعه کردید و پاسخ سوال خود را در بین آن ها نیافتید ، در قسمت نظرات سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
مرخصی استحقاقی کارگران در قانون کار چیست ؟
مرخصی استحقاقی به تعطیلی با حقوقی که قانون برای کارگر در نظر گرفته است اطلاق میشود. کارگران در هر ماه ۲.۵ روز استحقاقی طلب دارند. این عدد در سال میشود ۱۹۲ ساعت که معادل ۲۶ روز است. که ۴ جمعه در هر ماه نیز به این مقدار اضافه میشود. بنابراین هر کارگر در سال ۳۰ روز مرخص شدن با حقوق دارد که به آن استحقاقی می گویند.
قانون مرخصی ساعتی وزارت کار چیست ؟
مرخصی ساعتی جزئی از استحقاقی است. مقدار آن بستگی به کارفرما دارد . مقدار آن می تواند بین ۲ ساعت الی ۶ ساعت باشد. اگر مقدار آن به ۸ ساعت برسد برابر با یک روز مرخصی کامل میباشد.
معمولا برای کارهای ضروری ، مخصوصا در ابتدای صبح از آن استفاده میشود.
یک کارگر چند روز در سال استحقاقی دارد ؟
طبق قانون کار یک کارگر در سال ۲۶ روز حق مرخصی دارد . برخی از کارفرمایان به میل خود تا ۳۰ روز نیز این مقدار را افزایش میدهند.
آیا روز کارگر تعطیل است ؟
طبق قانون کار جمهوری اسلامی ایران ، روز ۱۱ اردیبهشت که روز جهانی کارگر است تعطیل میباشد. بنابراین کارفرما باید در این روز ، کارگران خود را مجبور به کار کند.
مرخصی ازدواج و فوت
اگر کارمندی ازدواج دائم کند به او ۳ روز مرخصی استحقاقی تعلق میگیرد. این جدای از استحقاقی است و از مقدار آن کاسته نمی شود. همچنین اگر خدایی نکرده کارمندی همسر ، فرزند یا پدر و مادر خود را از دست بدهد نیز سه روز به او تعلق خواهد گرفت.
طبق ماده ۷۳ قانون کار ، زمان این مرخصی ها از زمان ازدواج یا فوت عزیزان شروع میگردد. کارمند نمی تواند از این تعطیلی در زمان دیگری بهره ببرد و آن را برای زمان دیگری استفاده کند.
مرخصی زایمان
برای حمایت از زنان شاغل این نوع مرخصی زایمان در نظر گرفته شده است. حقوق زن باردار در این مدت توسط کارفرما پرداخت نمیشود. بلکه توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد. در این مدت عیدی و سنوات نیز شامل خانم باردار خواهد شد. و همچنین جزو سابقه کاری او نیز حساب میگردد. مدت زمان آن برابر با ۹ ماه میباشد. که باید تمامی این ۹ ماه حقوق و مزایا توسط تامین اجتماعی به خانم باردار پرداخت گردد.
مدارک لازم برای گرفتن کمک هزینه بارداری و زایمان
- دفترچه درمانی
- گواهی پزشک معالج
- تاییدیه مراجع پزشکی ذیربط
- فتوکپی کلیه صفحات شناسنامه پدر و مادر
- فتوکپی شناسنامه فرزند
- خلاصه پرونده ترخیص بیمارستان
آیا مرخصی زایمان برای مردان وجود دارد ؟
مردانی که هم خودشان هم همسرشان شاغل هستند ۱۴ روز مرخصی در زمان تولد فرزندشان خواهند داشت. اما نکته مهم این است که خانم باید از حق زایمان خودش استفاده کرده باشد. این فقط برای زمان تولد فرزند است و قابل بازخرید یا استفاده در زمان دیگری نیست و در صورت عدم استفاده از بین میرود.
مرخصی اجباری غیر قانونی است
بعضی از کارفرماها کارگاه را تعطیل میکنند و به کارگر مرخصی اجباری میدهند. اگر این تعطیلی اجباری بدون پرداخت حقوق به کارگر باشد ، کاری غیر قانونی است. در این ایام تعطیل غیر رسمی که توسط کارفرما کارگاه فعالیتش را متوقف کرده ، باید مزد و مزایای قانونی کارمندان تمام و کمال پرداخت شود.
کارفرما تنها در صورتی می تواند کارگاه را تعطیل و کارگر را به مرخصی بفرستد که در این ایام، مزد و مزایای قانونی وی را پرداخت نماید. کارکنان نباید تاوان بی کفایتی مدیران را بپردازند.
به بیان دیگر تعطیلی یک جانبه کارگاه و کارکنان در ایام غیر تعطیل، و عدم پرداخت مزد و مزایای کارگران، از مصادیق تعلیق قرارداد کار است و کارگران می توانند جهت احقاق حق خود در مراجع حل اختلاف وزارت کار علیه کارفرما طرح دعوی کنند.
کارفرما همچنین حق ندارد که تعطیلی اجباری را از استحقاقی کم کند. چون استحقاقی باید بای توافق طرفین باشد نه یکجانبه از سمت کارفرما.
مرخصی استعلاجی چند روز در سال است ؟
مرخصی استعلاجی تحت شرایط مختلف صورت میگیرد. تعداد آن نیز با تاییدیه های مختلف و به مقادیر مختلف است. چنانچه مقدار آن در هر بار کمتر از ۷ روز باشد یا در طول سال مجموع آن کمتر از ۱۵ روز باشد تاییدیه پزشک معالج کافی است. اگر مدت استراحت بیش از ۱۵ روز و در سال کمتر از ۶۰ روز باشد ، باید به تایید پزشک معتمد سازمان برسد. اما اگر مدت آن بیش از ۶۰ روز در سال باشد باید به تایید شورای پزشکی تامین اجتماعی برسد.
استعلاجی کمتر از ۳ روز
شرایط مرخصی استعلاجی کمتر از ۳ روز چگونه است ؟ آیا کارفرما برای ۳ روز اول بیماری باید حقوقی به کارگر پرداخت کند ؟ تعهد کارفرما برای ۳ روز اول استعلاجی چیست ؟
به موجب بند یک ماده ۶۲ قانون تامین اجتماعی، استراحت پزشکی بیماری عادی (بستری نشدن، حادثه نبودن، ادامه بیماری قبلی نبودن) از روز چهار پرداخت می شود، اما مدت استراحت سه روز اول جزء سابقه پرداخت حق بیمه محسوب می شود.
مرخصی بین تعطیلات
برخی سوال میکنند که اگر بین ۲ تعطیلی را مرخصی بگیرند ، آیا اون ۲ روز تعطیل نیز جزو مرخصی آنها محسوب می گردد ؟ طبق قانون چنین نیست و فقط روزی که خودش تعطیلی غیر رسمی بوده است برای کارمند حساب میگردد و از استحقاقی او کم میکند. کارفرما حق ندارد روز های تعطیلی رسمی را به دلیل اینکه کارگر ما بین آن یک مرخصی گرفته است ، جزو استحقاقی او حساب کند. تعطیلی رسمی طبق قانون دارای حقوق و مزایا میباشد.
اگر نیاز به اطلاعات کامل تری دارید می توانید سوالات خود را برای ما کامنت کنید. همچنین می‌توانید مقاله محاسبه مرخصی را مطالعه نمایید.
روز جمعه در صورتیکه بین مرخصی استحقاقی قرارد بگیرد آیا باید به عنوان مرخصی لحاظ شود یا خیر؟
با سلام ممنون از اطلاع رسانی خوبتان
ممنون از نگاه شما خوبان