مالیات خانه های خالی در اجرای حکم ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم، دستورالعمل شماره ۵۱۷/ ۱۴۰۰/ ۲۰۰ مورخ ۶/ ۷/ ۱۴۰۰ سازمان امور مالیاتی مشخص شد. به گزارش بیلان مهر، دستورالعمل سازمان امور مالیاتی موضوع دستورالعمل نحوه محاسبه مالیات واحدهای مسکونی خالی در اجرای حکم ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم اصلاحی به موجب قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۹۹/۰۹/۰۵ طی نامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۰/۵۱۷ مورخ ۱۴۰۰/۰۷/۰۶ توسط رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور ابلاغ شد. برای آگاهی از اظهارنامه سال ۱۴۰۰ به صفحه مربوطه آن مراجعه کنید.
مالیات خانه های خالی (فهرست مطالب)
- شرح قانون مالیات خانه های خالی به صورت کامل
- ملاک احراز شرایط یک واحد مسکونی به عنوان خانه خالی چیست؟
- بیش از یکصد و بیست روز به ازای یک مالک خانه خالی باشد
- واحدهای مسکونی خالی شراکتی چگونه محاسبه می شوند؟
- صدور اوراق مطالبه اشخاص حقیقی
- مالیات حداکثر به مدت چند ماه در یک سال قابل محاسبه می باشد؟
- جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور
- اعمال نرخ های دوازده برابر و هجده برابر برای سال های دوم، سوم مالیات خانه های خالی
- ضرایب مالیاتی مندرج در ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور برای مالک یا مالکان
- میزان مالکیت از واحد مسکونی موثر در محاسبات چند دانگ می باشد؟
- مالک یا مالکان در قسمتی از یک سال مالیاتی، کمتر از شش واحد و در بقیه همان سال شش واحد یا بیشتر واحد مسکونی خالی داشته باشند
- مهلت محاسبه مالیات مالیات خانه های خالی پایان تیرماه سال بعد برای هر سال از سال ۱۴۰۰ می باشد
- واحدهای مسکونی واقع در شهر های زیر یکصد هزار نفر جمعیت و روستاهای کشور
- هر گونه تغییر در محل اقامت با خرید و فروش واحد تحت تملک خود
- در موارد صدور برگ مطالبه مالیات و جراتم حسب مورد مفاد ماده ۱۹۱ قانون مالیات های مستقیم
- صدور برگ مطالبه
- مطالبه مالیات متعلقه خانه های خالی
- عدم پرداخت مالیات خانه های خالی
شرح قانون مالیات خانه های خالی به صورت کامل
به منظور ایجاد وحدت رویه در خصوص نحوه محاسبه مالیات بر واحدهای مسکونی خالی موضوع ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات های مستقیم اصلاحی به موجب قانون اصلاح موادی از قانون مالیات های مستقیم مصوب ۱۳۹۶/۰۹/۰۵ مقرر می دارد ) طبق مقررات ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور مبنای محاسبه مشمول مالیات موضوع این ماده بر مبنای سال مالیاتی (یک سال شمسی) می باشد، بنابراین چنانچه مالک یا مالکان واحدهای مزبور اشخاص حقوقی با دوره های مالی میانسالی باشند، فارغ از تاریخ شروع و پایان دوره مالی آنها، رسیدگی در اجرای مقررات این ماده، برابر با سال مالیاتی سال شمسی خواهد بود
ملاک احراز شرایط یک واحد مسکونی به عنوان خانه خالی چیست؟
ملاک احراز شرایط یک واحد مسکونی به عنوان خانه خالی در شهر های بالاتر از یکصد هزار نفر جمعیت، برای مطالبه مالیات موضوع این ماده به اطلاعات دریافتی از سامانه املاک و اسکان کشور می باشد.
بیش از یکصد و بیست روز به ازای یک مالک خانه خالی باشد
در یک سال مالیاتی، یک واحد مسکونی در صورتی به عنوان یک واحد مسکونی خالی قابل شناسایی است که در آن سال مجمر ما بیش از یکصد و بیست روز به ازای یک مالک، بر اساس اعلام سامانه ملی املاک و اسکان کشور، خالی از سکنه باشد. بنابراین شناسایی یک واحد مسکونی به عنوان واحد خالی طی یک سال، دلیل بر شناسایی آن واحد. برای سال بعد، نمی باشد، به عنوان مثال، چنانچه یک واحد مسکونی در یکصد و بیست روز پایان سال ۱۴۰۰ خالی از سکنه و در بقیه اپام آن سال دارای بهره بردار باشد و از سوی دیگر در یکصد و بیست روز اول سال ۱۴۰۱ خالی از سکنه بوده و در بقیه ایام آن سال دارای بهره بردار باشد، در هیچ یک از این سال ها مشمول مالیات واحدهای مسکونی خالی نمی باشد و فاصله بیش از یکصد و بیست روز صرفا در طول یک سال شمسی و به ازاء هر مالک، ملاک عمل می باشد.
واحدهای مسکونی خالی شراکتی چگونه محاسبه می شوند؟
در خصوص واحدهای مسکونی خالی شراکتی (دارای چند سالک) مالیات هر شریک به نسبت سهم مالکیت جداگانه محاسبه، اعلام و مطالبه می شود.
صدور اوراق مطالبه اشخاص حقیقی
اداره امور مالیاتی ذیصلاح برای تشکیل پرونده، صدور اوراق مطالبه اشخاص حقیقی بر اساس نشانی اصلی مالک یا مالکان در سامانه ملی املاک و اسکان کشور تعیین می شود. در صورت عدم اعلام نشانی اصلی در سامانه مذکور، اداره امور مالیاتی ذیصلاح بر اساس نشانی یکی از واحدهای مسکونی خالی اعلامی در سامانه املاک و اسکان کشور که متعلق به مالک یا مالکان می باشد به صورت سیستمی تعیین می شود، مگر آنکه شخص حقیقی اقامتگاه قانونی خود را به صورت میشمی به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام نماید که در این صورت اداره امور مالیاتی ذیصلاح بر اساس نشانی اعلامی مودی تعین می شود.
مالیات حداکثر به مدت چند ماه در یک سال قابل محاسبه می باشد؟
محاسبه مالیات موضوع این ماده به ازای هر ماه بیش از یکصد و بیست روز در یک سال شمسی برای هر مالک بوده و حداکثر به مدت هشت ماه در یک سال قابل محاسبه می باشد. این مالیات ماهانه بوده و کسر ماه مشمول مالیات نمی باشد. برای محاسبه کسر ماه مدت خالی بودن کل سال مینای محاسبات می باشد، لذا حداکثر ۳۰ روز برای شش ماه اول و ۲۹ روز برای شش ماه دوم در سال بعد از ۱۲۰ روز به عنوان کسر ماه در محاسبات لحاظ نمی شود «شش ماه ابتدای سال مالیاتی فصول بهار و تابستان» ۳۱ روزه و پنج ماه ابتدایی فصل پاییز و زمستان ۳۰ روزه و ماه اسفند هر سال حسب مورد ۲۹ روزه یا ۳۰ روزه لحاظ می شود.
جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور
شرح موضوع ماده ۱۳۱ قانون مالیاتهای مستقیم در محاسبه مالیات این ماده برای اشخاصی حقیقی، به ازای هر ماه قابل اعمال بوده و ماخذ محاسبه شده بر اساس جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور در اجرای ماده ۵۴ قانون فوق با اعمال مقررات ماده ۵۳ قانون مذکور (پس از کسر ۲۵ درصد بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات) در هر ماه با سایر ماه ها جمع نمی شود و اصرف مالیات محاسبه شده به ازاء هر ماه برای محاسبه مالیات نهایی با هم جمع می شود.
مالیات اشخاص حقوقی براساس ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم محاسبه می شود.
اعمال نرخ های دوازده برابر و هجده برابر برای سال های دوم، سوم مالیات خانه های خالی
اعمال نرخ های دوازده برابر و هجده برابر برای سال های دوم، سوم و به بعد حسب مورد صرفا در صورت توالی سالها بوده و در صورتی که بین سال هایی که واحد مسکونی خالی بر اساس اطلاعات سامانه خالی قلمداد شده و فاصله باشد، مالیات سال جدید نیز با نرخ سال اول محاسبه می شود. به عنوان مثال در صورتی که براساس اطلاعات سامانه واحد مسکونی آقای الف در سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ خالی اعلام شده و برای سال ۱۴۰۰ خالی محسوب نشده باشد، مالیات برای هر یک از ماه های سال های ۱۴۰۰ وبا رعایت قسمت اخیر ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور برای اشخاص دارای ۵ واحد مسکونی خالی و یا کمتر باشند، با ضریب شش برابر محاسبه می شود.
ضرایب مالیاتی مندرج در ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور برای مالک یا مالکان
ضرایب مالیاتی مندرج در ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور برای مالک یا مالکان دارای بیش از پنج خانه خالی در هر سال مالیاتی، نسبت به کل واحدها، دو برابر ضرایب مذکور در صدر ماده ۵۴ مکرر قرق اعمال می شود.
میزان مالکیت از واحد مسکونی موثر در محاسبات چند دانگ می باشد؟
میزان مالکیت از واحد مسکونی (مالکیت کمتر از شش دانگ) موثر در محاسبات می باشد، بنابراین ضریب دو برابری برای مالکان پیش از پنج واحد مسکونی خالی به شرطی که میزان مالکیت مالک از ۳۰ دانگ (معادل ۵ واحد مسکونی خالی۔ فارغ از متراژ هر یک از واحدها) بیشتر باشد قابل اعمال است، به عنوان نمونه در صورتی که شخصی در مجموع، در هفت واحد مسکونی خالی مالکیت کمتر از شش دانگ داشته باشد مثلا مجموع ۲۹ دانگ، در محاسبات مالیات، ضریب دو برابری بیش از پنج واحد مسکونی خالی اعمال نخواهد شد.
مالک یا مالکان در قسمتی از یک سال مالیاتی، کمتر از شش واحد و در بقیه همان سال شش واحد یا بیشتر واحد مسکونی خالی داشته باشند
با رعایت بند (۸۲) در صورتی که مالک یا مالکان در قسمتی از یک سال مالیاتی، کمتر از شش واحد و در بقیه همان سال شش واحد یا بیشتر واحد مسکونی خالی داشته باشند، ضرایب دو برابری موضوع مالیات خانه های خالی قسمت اخیر ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور با رعایت مقررات مربوطه (مهلت یک صد و بیست روز صرفا در ماه هایی که دارای شش واحد مسکونی خالی با بیشتر بوده قابل اعمال می باشد. همچنین در صورتی که مالک دارای شش واحد مسکونی خالی (با رعایت مهلت مجاز ۱۲۰ روز در سال) در روزهای غیر متناوب باشد در صورتی که خالی بودن شش واحد تجمیعی به یک ماه یا بیشتر منجر شود برای همان ماه ضرب دو برابری مربوط لحاظ می گردد. به عنوان نمونه مانک بعد از ۱۲۰ روز مورد حکم در صدر ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور ده روز در شهریور ماه، ده روز در آبان ماه و ده روز در بهمن ماه دارای شش واحد و در بقیه سال دارای کمتر از شش واحد مسکونی خالی بوده است، در این حالت ضریب دو برابری صرفا برای یک ماه قابل اعمال می باشد.
مهلت محاسبه مالیات مالیات خانه های خالی پایان تیرماه سال بعد برای هر سال از سال ۱۴۰۰ می باشد
مهلت محاسبه مالیات موضوع این ماده پایان تیرماه سال بعد برای هر سال از سال ۱۴۰۰ می باشد که با عنایت به دسترسی به اطلاعات از طریق وزارت راه و شهرسازی به صورت سیستمی محاسبه می شود. سازمان امور مالیاتی کشور، مالیات متعلق به واحدهای مسکونی خالی شناسایی شده هر سال را به همراه ایجاد امکان پرداخت الکترونیک مالیات تا پایان تیرماه سال بعد، ضمن ارسال پیامک برای مالک یا مالکان، در درگاه خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی کشور با کارپوشه مودیان به مالک یا مالکان اعلام خواهد نمود. در صورت عدم پرداخت مبلغ تعیین شده تا یک ماه بعد از اعلام سازمان، اوراق مطالبه در مهلت قانونی و به صورت سیستمی صادر و نسبت به ابلاغ آن به مالک یا مالکان حسب مقررات اقدام می شود. این امر مانع از اجرای حکم جره ۲ بند (ل) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور نخواهد بود.
واحدهای مسکونی واقع در شهر های زیر یکصد هزار نفر جمعیت و روستاهای کشور
واحدهای مسکونی واقع در شهر های زیر یکصد هزار نفر جمعیت و روستاهای کشور که به استاد سامانه ملی املاک و اسکان کشور در حکم واحد مسکونی خالی تلقی شده اند، مشمول جریمه ای معادل بیست درصد مالیات سال اول موضوع ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور خواهند بود.
هر گونه تغییر در محل اقامت با خرید و فروش واحد تحت تملک خود
با عنایت به بند ۶ تبصره ماده ۱۶۹ مکرر، در صورت عدم انجام به موقع تکالیف (هر گونه تغییر در محل اقامت با خرید و فروش واحد تحت تملک خود)، به ازای هر ماه تاخیر، واحد مسکونی جدید، به صورت ماهانه مشمول جریمه ای معادل مالیات سال اول ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور شش برابر مالیات اجاره آن ماه) می شود بدیهی است این امر مانع از مطالبه و وصول مالیات و جرایم واحدهای مسکونی خالی حسب مورد موضوع ماده ۵۴ مکرر و تبصره ۸ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مذکور نخواهد بود.
در موارد صدور برگ مطالبه مالیات و جراتم حسب مورد مفاد ماده ۱۹۱ قانون مالیات های مستقیم
در موارد صدور برگ مطالبه مالیات و جراتم حسب مورد مفاد ماده ۱۹۱ قانون مالیات های مستقیم با رعایت سایر مقررات مربوط در خصوص جریمه موضوع ماده ۵۴ مکرر و تبصره ۸ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مذکور على الخصوص بند ۱۰ این دستورالعمل جاری می باشد.
صدور برگ مطالبه
در یک سال شمسی برای تمام املاک مشمول مالیات خانه های مسکونی خالی هر شخص حقیقی یا حقوقی، یک برگ مطالبه صادر و تمام املاک، سهم مالکیت، ماخذ محاسبه مالیات، مالیات هر واحد و جمع مالیات مورد مطالبه در آن درج می شود.
مطالبه مالیات متعلقه خانه های خالی
در مواردی که پس از صدور برگ مطالبه، اطلاعات جدیدی از مالکیت اشخاص حقیقی یا حقوقی بدست آید که موجب افزایش مالیات مطالبه شده قبلی شود، نسبت به مطالبه مالیات متعلقه اقدام خواهد شد.
در صورت عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر، مالیات متعلق به موجب برگ مطالبه از مالک مطالبه خواهد شد. ابلاغ اوراق مطالبه ، اعتراض به آن و مراحل دادرسی مالیاتی مربوط تابع مقررات قانون مالیاتهای مستقیم می باشد.
عدم پرداخت مالیات خانه های خالی
در صورت عدم پرداخت مالیات، مالیات متعلق به همراه جریمه موضوع ماده ۱۹۰ قانون مالیات های مستقیم در اجرای مقررات قانون مالیات های مستقیم از جمله فصل وصول مالیات یا در زمان تنظیم سند انتقال قطعی در کدام مقدم باشد قابل وصول خواهد بود.
با عنایت به قسمت اخیر ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات های مستقیم، چنانچه حسب اعلام مرکز آمار ایران، واحد های مسکونی موجود در هر شهر بالای یکصد هزار نفر جمعیت ۱/۱۵ برابر تعداد خانوارهای ساکن در آن شهر برسد، مشمول مالیات موضوع ماده مذکور نخواهد بود. این امر مانع از اعمال جریمه موضوع بند ۴ تبصره ۸ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مذکور در صورت عدم ثبت و اعلام در سامانه ملی املاک و اسکان کشور نخواهد بود.
